Ο ΗΡΩΪΚΟΣ ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΟΥ ΡΗΓΑ : 24 Ιουνίου 1798

Ημερομηνία Σύνταξης Άρθρου
Συντάκτης
Ιδιότητα
Καθηγήτρια Λαϊκού Πανεπιστημίου

Ο ΗΡΩΪΚΟΣ ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΟΥ ΡΗΓΑ : 24 Ιουνίου 1798

                           

Γράφει η  Δρ. Νασίκα Ζωή, Καθηγήτρια Λαϊκού Πανεπιστημίου

(Υπό την αιγίδα της Ακαδημίας Αθηνών)    

 

   Στην τρυφερή νεότητά μας, στα μαθητικά μας χρόνια, τραγουδούσαμε : «…Ξύπνα Ρήγα για ν’ ακούσεις της Πατρίδας τη φωνή…»

   Σιωπηλός και ατάραχος ο εθνικός ήρωας κοιμάται κάπου στα καταπράσινα νερά του Σάβα ποταμού, εκεί όπου καλούσε με τον Θούριό του « τ’ αδέλφια του…, τους χριστιανούς να ξεσηκωθούν κατά της τυραννίας του Σουλτάνου…», ο δε σύντροφός του στον αγώνα  Σέρβος Πέτροβιτς ( ή Καραγιώργης ) ομολογούσε σε επιστολή του στον Abbe Sieyes «…Είμεθα Ελληνες, αγωνιζόμαστε για την ελευθερία της πατρίδας μας…» αναγνωρίζοντας ως Ελλάδα την περιοχή όπου είναι η Σερβία, περιοχή της τέως Βυζαντινής επικράτειας.  

   Και ο εθνικός μας ποιητής Δ. Σολωμός γράφει στο ποίημά του « Υμνος εις την Ελευθερίαν», στροφές 17-18: « Μόλις είδε την ορμή σου, ο ουρανός που για τσ’ εχθρούς εις τη γη τη μητρική σου έτρεφε άνθια και καρπούς, εγαλήνευσε’ και εχύθη καταχθόνια μια βοή και του Ρήγα σου απεκρίθη πολεμόκραχτη η φωνή…»

   24 Ιουνίου 2021, 200 χρόνια από την έκρηξη της Ελληνικής Επανάστασης… Η πατρίδα ζει, ποτισμένο με το αίμα των πολεμιστών το χώμα της, ελλήνων και φιλελλήνων, που θυσίασαν τη ζωή τους στο όνομά της :  «Ελληνική Δημοκρατία»

   Η Ελληνική Δημοκρατία στο μυαλό του Ρήγα, ήταν η Βυζαντινή Αυτοκρατορία με τον ελληνο-ορθόδοξο πολιτισμό στα όρια του Κράτους των Βυζαντινών Αυτοκρατόρων.   

Για τον Ρήγα το έτος 1453 ήταν έτος - σημείο αναφοράς πράγμα που καταγράφει.  Στο σημείο που αναφέρεται στις χρονολογίες βασιλείας των διάφορων Ηγεμόνων της αρχαίας Ελλάδας εκτυπώνει την « αυτοκρατορική βούλα» του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου, καταγράφει το έτος 1453, την ένδειξη «μάλαγμα», δηλαδή ότι η «βούλα» είναι κατασκευασμένη από χρυσό και καταλήγει με την έκφραση «και εδουλώθημεν», θλιβερή διαπίστωση για το τέλος της εξέλιξης του ελληνο-ορθόδοξου πολιτισμού στο χώρο που τον γέννησε. 

Από το σημείο αυτό ξεκίνησε την επανάστασή του με στόχο την επανένωση του κομμένου νήματος της ιστορίας.  Στο μυαλό του είχε δύο πράγματα :  Το όραμά του για την «επαναποίηση» της Ελλάδας ως Ελληνικής Δημοκρατίας ( με τα στοιχεία ανανέωσης που κατέφθαναν από τη δυτική Ευρώπη για Δημοκρατία, ανεξιθρησκεία και με κυριαρχία του κατ’ εξοχήν ελληνικού χαρακτηριστικού στην ανατολική Ευρώπη, που ήταν, όπως και τώρα, ο «σταυρός», δηλαδή την κυριαρχία του ελληνο-ορθόδοξου δόγματος που προσδιορίζεται από την Καινή Διαθήκη ) και το «1453». 

Για τους ως άνω λόγους είχε ετοιμάσει επαναστατικό έργο ως εξής :

  • Εργο γεωπολιτικού προσανατολισμού.
  • Εργο Πολιτικής Διοίκησης και συγκρότησης στρατεύματος.

-    Εργο πολιτισμικό. 

 Σε ό,τι αφορά στο πρώτο, ο γεωπολιτικός προσανατολισμός του επαναστατικού έργου του Ρήγα προσδιορίζεται από το 1ο άρθρο της Νέας Πολιτικής Διοίκησης, το Θούριό του και την τρίχρωμη επαναστατική σημαία του    

Ρήγα Βελεστινλή-Φεραίου, «Νέα Πολιτική Διοίκηση της Ελληνικής Δημοκρατίας, άρθρο 1ο  :  

«Η Ελληνική Δημοκρατία είναι μία, με όλον οπού συμπεριλαμβάνει εις τον κόλπον της διάφορα γένη και θρησκείας, δεν θεωρεί τας διαφοράς των λατρειών με εχθρικόν μάτι, είναι αδιαίρετος, μ’ όλον οπού ποταμοί και πελάγη διαχωρίζουν τες επαρχίες της, αι οποίαι όλαι είναι ένα συνεσφιγμένον αδιάλυτον σώμα.»

Στη Χάρτα της Ελλάδος του αποτυπώνει την Ελληνική Δημοκρατία του και τα όριά της.

Στον επαναστατικό παιάνα του «Θούριο» καλεί όλους τους μυημένους στην επανάσταση για την απαλλαγή από την τυραννία του Σουλτάνου από τη «Μπόσνα και ως την Αραπιά…» συμπεριλαμβανομένης της Συρίας, της Αιγύπτου, του Μισιριού ( σ.σ. χώρες της Β. Αφρικής – Λιβύη κ.λπ.), «…Ψηλά στα μπαϊράκια να υψώσουν τον σταυρό…», χώρες δηλαδή που απήρτιζαν το Κράτος των Βυζαντινών Αυτοκρατόρων.

Με την τρίχρωμη επαναστατική σημαία του από κόκκινο, λευκό και μαύρο χρώμα προσδιορίζει το όραμα της «γαλάζιας πατρίδας» της επανάστασής του, το οποίο αρχίζει από τη Μαύρη Θάλασσα ( δηλαδή τον Εύξεινο Πόντο), την Ασπρη Θάλασσα ( έτσι ονόμαζαν το  Αιγαίο  τότε) και μέχρι την Ερυθρά Θάλασσα (το νότιο μέρος της Μεσογείου).  Προσδιορίζει επίσης το ελληνικό χαρακτηριστικό του «ήθους» κατά της «διαφθοράς», ιδέα που απεικονίζεται με το ρόπαλο του Ηρακλέους τυπωμένο στο λευκό μέρος της σημαίας του επί του οποίου ήταν τοποθετημένοι τρεις σταυροί βυζαντινού σχήματος, που συμβολίζουν το χριστιανικό στοιχείο στις τρεις ηπείρους περί την Μεσόγειο Θάλασσα, την Ευρώπη, την Ασία και την Αφρική.  

   Τα ως άνω συνιστούσαν το όραμα του Ρήγα για το Ελληνικό Εθνος ( έθος-ήθος + ναίω = κατοικώ, όπως υποδηλώνει η λέξη «έθνος», εκεί δηλαδή που «κατοικούν» συγκεκριμένα ήθη – συνήθειες – και έθιμα, τα οποία συγκροτούν τον χαρακτήρα των ανθρώπων της περιοχής ), ένα όραμα εφικτό για την εποχή του, σύμφωνα με τα πρότυπα της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας του Γερμανικού Εθνους.

    Η 24 Ιουνίου, ημέρα κατά την οποία επήλθε ο βίαιος, άδικος και παράνομος ( χωρίς δίκη, όπως όφειλαν)  θάνατος του Ρήγα και των συντρόφων του στο Κάστρο Νεμπόϊζα στο Βελιγράδι της Σερβίας, το οποίο τότε αποτελούσε το απώτατο άκρο της κατακτημένης από τους οθωμανούς ( οι οποίοι ομολογούν ακόμη και σήμερα ότι κατέκτησαν το χώρο, που δεν τους ανήκε ), Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, είναι κομβικής σημασίας.  Ο θάνατός του τότε, σταμάτησε την εξέλιξη της ιστορίας στην νότιο-ανατολική Ευρώπη, το δε όραμά του στην εποχή μας αναπτύσσει κατά γράμμα ως «αιώνα της Τουρκίας» ο Πρόεδρος της χώρας που ο Ρήγας καταγράφει ως «το άλλο ημισφαίριο» του οράματός του και που συγκροτήθηκε ως αποτέλεσμα των πολέμων οι οποίοι συγκλόνισαν την Ευρώπη και τον κόσμο κατά τους αιώνες που ακολούθησαν το θάνατο του Ρήγα. 

   Αυτά γράφονται για να θυμούνται οι ενήλικες και να μαθαίνουν οι ανήλικοι έλληνες το παρελθόν της χώρας τους και να αμύνονται, όταν αυτό κρίνεται αναγκαίο, αφού η προσδοκία για επανακατάκτηση των εδαφών και της πολιτισμικής κληρονομιάς της ευρωπαϊκής Ελλάδας είναι ομολογημένη αλήθεια, που ξεπροβάλλει μέσα από ένα ομιχλώδες όραμα για νέο-οθωμανισμό στα χρόνια που ζούμε.

   Με αυτές τις λίγες σκέψεις διατηρούμε την προσδοκία για την απόδοση των οφειλόμενων τιμών στο ευγενές τέκνο της πατρίδας μας, τον πνευματικό πατέρα όλων των Ελλήνων, αφού στον οραματισμό και την οργάνωση της ελληνικής επανάστασης από τον ίδιο, και μερικούς άλλους γενναίους οραματιστές, οφείλεται η ύπαρξη αλλά και το όνομα της πατρίδας μας ( αυτός πρώτος «βάπτισε» την Ελλάδα «Ελληνική Δημοκρατία», είναι δηλαδή αυτός που έδωσε το όνομά της, όπως φαίνεται στην εθνική σφραγίδα της Ελλάδας ).  Μαζί του ο Κοραής, ο Σολωμός ( ο οποίος όπως αναφέραμε, με τις στροφές του Ελληνικού Εθνικού Υμνου αφιερώνει στίχους στον Ρήγα βροντοφωνώντας «…και του Ρήγα σου απεκρίθη πολεμόκραχτη η φωνή…») και άλλοι, στους οποίους οφείλονται τιμές.  Χωρίς την προετοιμασία και οργάνωση επαναστατικού σχεδίου η, σε όποιο βαθμό, επαναστατική δράση είναι «θολό όνειρο» με πάρα πολλούς κινδύνους.

Ευελπιστούμε για την απόδοση τιμών από το Σύνδεσμο των Αποστράτων στον Ρήγα και τους συντρόφους του :

Ρήγας Φεραίος, Λόγιος, Συγγραφέας – Επαναστάτης από το Βελεστίνο

  Ευστράτιος Αργέντης, Εμπορος από τη Χίο

Δημήτριος Νικολίδης, Ιατρός από τα Ιωάννινα

Αντώνιος Κορωνιός, Εμπορος και Λόγιος από τη Χίο  

Ιωάννης Καρατζάς, Λόγιος από τη Λευκωσία της Κύπρου

Θεοχάρης Γεωρ. Τουρούτζιας, Εμπορος από τη Σιάτιστα

Ιωάννης Εμμανουήλ, Φοιτητής Ιατρικής από την Καστοριά

  Παναγιώτης Εμμανουήλ, Υπάλληλος του Αργέντη

    Α Θ Α Ν Α Τ Ο Ι  !